ما به عنوان سرپرستِ یک پرنده متعهدیم که شرایط مطلوبی را برای زندگی او فراهم کنیم. همانطور که راحتی، زیبایی و تمیزی یک خانه برای انسان‌ها حائز اهمیت است، پرندگان هم باید محیط مناسبی برای زیستن داشته باشند. چنانچه قصد دارید سرپرستی یک پرنده را برعهده بگیرید، حتما در خصوص احتیاجات اولیه‌ی او مطالعه کنید و در این خصوص با دامپزشک مشورت نمایید.
در این مقاله به بررسی ویژگی‌‌های یک قفس مناسب که سلامت روحی و جسمی پرنده را تامین می‌کند، می‌پردازیم.
اندازه‌ی قفس مناسب برای پرندگان
صاحبان پرندگان می‌توانند حتی یک اتاق مجزا را برای او آماده کنند. اما اغلب مردم تمایل دارند که پرنده را در قفس نگهداری کنند. به طورکلی توصیه می‌شود که بزرگترین قفسی که در بازار موجود است را بخرید. برخی صاحبان هم ترجیح می‌دهند که دو قفس داشته باشند. یکی برای طول روز و دیگری برای شب که پرنده در جایی تاریک و ساکت بخوابد. اگر پرنده‌یتان اجازه دارد آزادانه کل روز را در تمام خانه یا یک اتاق بچرخد؛ در طول شب او را داخل یک جای امن و تاریک بگذارید تا بتواند برای ۱۰ تا ۱۲ ساعت استراحت کند.
انجمن دامپزشکان پرندگان (AAV) پیشنهاد می‌کند که عرض قفس پرنده باید حداقل اندازه‌ای باشد که پرنده بتواند به راحتی بال‌هایش را بازکند. طول قفس برای پرندگانی با دم بلند هم باید قدری باشد که به راحتی در آن جا شود. پرندگان به فضای کافی احتیاج دارند تا بتوانند بدون آن که به چیزی برخورد کنند، به راحتی در قفس راه بروند و بال بزنند. اسباب‌های پرندگان، ظرف غذا و چوب (نی) باید طوری قرار بگیرند که فضا را بیش از حد اشغال نکنند. با یک حساب سرانگشتی، ارتفاع قفس برای پرندگان کوچک‌‌تر، باید ۴۵ سانتی‌متر ارتفاع و به ازای هر پرنده، کف قفس باید حداقل ۴۵ سانتی‌متر باشد. ابعاد قفس برای پرندگانی با اندازه‌ی بزرگتر، باید حداقل ۶۰ در ۷۵ سانتی‌متر باشد. پرندگان بزرگتر به فضای بیشتر از این هم نیاز دارند.
درواقع آنچه که بیشتر اهمیت دارد، مساحت کف قفس است نه ارتفاع آن. زیرا پرندگان معمولا یک دیواره به دیواره‌ی دیگر پرواز می‌کنند و نه از پایین به بالا. مخصوصا قناری‌ها و فنچ‌ها دوست دارند که از یک نی به جلویی یا از جلویی به عقبی پرواز کنند. به همین علت، قفس‌های عمودی برای آنها مناسب نیست و احتمال افتادن برایشان زیاد است.
افزون بر این، صاحبان باید زمانی به خارج کردن پرنده از قفس اختصاص دهند تا پرنده بتواند به اندازه‌ی کافی در محیطی وسیع بازی کند. در این فرصت بازی‌هایی مثل بالا رفتن از استند‌ها و درخت‌ها، تحرک و حل معما و ارتباط پرنده با انسان‌ها به افزایش سلامت روحی و جسمانی آنها کمک می‌کند.
صاحبان پرنده علاوه بر اندازه‌ی قفس، باید به فاصله‌ی بین میله‌های آن هم توجه کنند. زیرا ممکن است به دلیل گیرافتادن سر پرنده در بین آنها، خطرناک و کشنده باشند. برای پرندگان کوچک فاصله‌ی بین میله‌های قفس نباید بیش از ۱،۵ سانتی‌متر باشد.
برای پرندگان بزرگتر، میله‌ها باید به قدری محکم باشند که نتوانند آنها را با منقارشان کج کنند. همچنین ترجیجا میله‌های قفس مثل آنچه که در قفس‌های گنبدی شکل می‌بینیم، همگرا نباشد چون ممکن است باعث گیرافتادن پا یا حتی گردن پرنده در زوایای باریکتر شوند. بهتر است از جنس‌های خاص قفس‌ها مثل توری فلزی، توری مرغی یا سایر فلزات گالوانیزه استفاده نشود. زیرا پرنده میتواند با نوک زدن به آن، تکه‌ای را بخورد و توسط فلز روی یا سرب داخلش مسموم شود.
آیا پرندگان می‌توانند با یکدیگر زندگی کنند؟
پاسخ به این پرسش بستگی به گونه، سن، شرایط زندگی، زمینه و خوی هر پرنده دارد. توصیه می‌شود که پیش از خریداری چند پرنده، حتما با یک دامپزشک مطلع درخصوص پرندگان مشورت کنید. شاید یک پرنده‌ی بزرگی که خارج از قفس و در طبیعت زندگی میکرده، یک همخانه را بپذیرد و اما یک پرنده‌ی کوچکی که در قفس زندگی میکرده و رابطه قوی با انسان‌ها دارد، به راحتی یک دوست جدید را تحمل نکند. یک قفس پر از پرنده، خوش‌آیند به نظر می‌رسد اما اگر جنگیدن، پر همدیگر را کندن و یا مریضی دیدید، به این معناست که تعدادشان زیاد است. ممکن است انواع خاصی از پرندگان نسبت به یکدیگر قاتل شوند.
قفس پرنده را کجا بگذاریم؟
توصیه می‌شود که قفس پرنده را در محلی از خانه بگذارید که اکثر فعالیت‌های روزمره‌ی اعضای خانواده در آنجا انجام می‌شود. اما توجه داشته باشید که آشپزخانه، گاراژ و محل کار که دود و غبار دارد، مناسب نیست. اتاق مدنظر بهتر است منظره‌ای رو به بیرون داشته باشد و از مخاطرات هم به دور باشد. چنانچه فعالیت‌های اطراف پرنده برای او شدیدا استرس‌آور است و یا قفسش در کنار پنجره‌‌ها و جریان باد قرار دارد، صاحب پرنده باید قفس را جابجا کند.
در صورتی‌که پرنده دائما مشاهده شود و تحت نظر قرار گیرد، مضطرب می‌شود. در حیات وحش گونه‌های معمول پرندگان خانگی توسط حیوانات شکارچی صید می‌شوند و از این رو به خیره‌شدن‌های طولانی مدت حساس اند. همچنین ممکن است با پرواز یک شاهین مخصوصا اگر قفشان کنار پنجره باشد، استرس شدیدی به آنها وارد شد. اجسام بزرگ مثل بادکنک یا یک لامپ بزرگ بالای قفسشان هم ممکن است استرس‌زا و ترسناک باشند.
قفس پرندگان در شب باید با یک پارچه پوشانده شود و یا در یک اتاق تاریک و آرام قرار بگیرند که برای ۱۲ تا ۱۴ ساعت استراحت کافی داشته باشند. اغلب پرندگان معمولا همین حدود می‌خوابند.
لوازم و مبلمان داخل قفس
توصیه می‌شود از میله‌ی چوبی (نی) با قطر کافی از شاخه‌ی درخت تمیز و طبیعی که حشره‌کشی شده ولی سمی نیست، استفاده شود. در زمانی که پنجه‌ی پرنده بسته است، ناخن‌های او باید فقط نصف محیط میله را دور بزنند و اصلا به هم نرسند. چوب‌های طبیعی علت پستی بلندی‌هایی که دارند، به انواع تجاری ارجح‌ترند. پیشنهاد می‌شود که چندین سایز میله چوبی یا سیمانی و طناب را در قفس قرار دهید. میله‌های سیمانی که خیلی زبر اند را نباید همیشه استفاده کرد. هفته‌ای یکبار میله سیمانی قرار دهید تا ناخن‌هایشان به قدر کافی کوتاه شوند. سایر اوقات میله‌ی چوبی بگذارید.
محل میله باید به قدری راحت باشد که پرنده بتواند از آن بالا برود و پرواز کند اما اجازه داشته باشد که غذا و آب هم بخورد.
ظروف آب و غذای سرامیکی یا از جنس استیل ضدزنگ که کم عمق، کوتاه و نفوذناپذیرند و سخت شکسته می‌شوند؛ بسیار مناسب اند. صاحبان پرنده باید ظروف غذا را در جایی بگذارند که فضله روی آن نریزد و ظروف را هر روز با آب داغ و مایع ظرف‌شویی بشویند. اسباب بازی‌ها برای حفظ سلامت روانی پرنده‌ها ضروری‌اند. ترجیحا از اسباب‌بازی‌های چوبی که سمی نباشند استفاده کنید.
تمیزکردن قفس پرنده
از آنجایی که پرندگان مستعد به آلودگی با قارچ و باکتری اند، قفسشان را باید در یک اتاق تمیز و خشک نگه‌داشت و هفته‌ای یکبار با آب داغ و مایع ظرف‌شویی بشویید. در موارد خاصی که به مواد ضدعفونیکننده نیاز است، حتما برای انتخاب نوع مناسب و غیرسمی آن با دامپزشک مشورت کنید. تمامی مواد ضدعفونی کننده توانایی از بین بردن همه‌ی عوامل بیماری‌زا را ندارند و درعوض بسیار خطرناک اند. سرکه ضدعفونیکننده نیست. سفید‌کننده‌ها (وایتکس) برای انسان، پرندگان و محیط‌زیست بسیار خطرناک‌اند و هرگز بدون نظارت و مشورت دامپزشک نباید مصرف شوند.
کف قفس باید با روزنامه، حوله‌ی کاغذی، پد یا موارد مشابه پوشانده شوند اما نباید پرنده به آنها دسترسی داشته باشد زیرا با خوردن آنها احتمال مسمومیت (با روزنامه) و انباشتگی در لوله‌ی گوارشی وجود دارد. این کف‌پوش‌ها را باید حداقل روزی یکبار عوض کرد و به وضعیت فضولات و تغییرات آنها توجه نمود. اگر قفسی دارید که مشبک است و خرده‌های غذا و فضولات به داخل یک سینی ریخته می‌شوند، باید توری را هر روز تمیز کرد و سینی را حداقل هفته‌ای یکبار شست.
ترجمه شده است از: How to set up the perfect bird cage
تصویر از: chicagotribune
تهیه شده توسط تیم تولید محتوای آراز