حیوانات خانگی همراهانی عالی، شنوندگانی بینظیر و احتمالا عضو محبوبی در خانواده شما اند. اما متاسفانه اگر به درستی از آنها مراقبت نشود، ممکن است حامل بیماریهایی باشند که قابل انتقال به انسانهاست. این بیماریها برای خانوادههایی که فرد سالمند، کودک و بیماران خاص دارند، تهدید جدیتری محسوب میشوند. بعضی از این بیماریهای زئونوز (مشترک بین انسان و دام) حتی میتوانند کشنده هم باشند. در ادامه برخی از ترسناکترین بیماریهایی که سگ یا گربهیتان میتواند شما را در معرض ابتلای به آن قرار دهد و همچنین راههای بسیار سادهای که میتوان از ابتلای به آنها پیشگیری کرد را بررسی میکنیم.
۱. کرم کدو
این انگل میتواند با بلعیدن اتفاقی یک کک از سگها یا گربهها منتقل شود. علائم عفونت کرم کدوی کک، شامل دردهای شکمی، اسهال و خارش مقعد است.
۲. قارچ پوستی
قارچ پوستی یا درماتوفیتوز که بیماری بسیار شایعی در گربهها و سگهاست، به راحتی قابل انتقال به انسانها بوده و باعث بروز علائم پوستی شامل قرمزی، خارش، التهابات دایرهای شکل یا ریزش موهای سکهای میشود.
۳. کرم گرد
این انگل تقریبا در تمام بچه گربهها و توله سگها یافت میشود. معمولا توسط مادرشان پیش از آنکه به دنیا بیایند یا با خوردن شیر مادر، آلوده میشوند. نوزادان سگ و گربه بوسیلهی مدفوعشان میتوانند این کرمها را منتشر کنند. اگر حین تمیز کردن مدفوعی که حاوی تخم انگل است، دست کسی آلوده شود و سپس بدون شستن دستش، تصادفا این تخمها وارد دهان و سپس معدهی او شوند، انگل وارد بدن میزبان جدیدش میشود. خوشبختانه اکثر مردم علائم شدیدی بروز نمیدهند اما برای سایرین، نشانههایی مثل اختلال معده، اختلال بینایی و تشنج قابل مشاهده است. همچنین این انگلها میتوانند ندرتا باعث مرگ شوند.
۴. کرم قلابدار
مشابه کرمهای گرد، این انگلها هم میتوانند توسط مدفوع حیوانات منتشر شوند. این کرم با تماس مستقیم پوستی مثل راهرفتن با پای لخت روی شن یا خاکی حاوی این انگل باشد، فرد را مبتلا میکند. چون این انگلها از خون دستگاه گوارش تغذیه میکنند، علائم آن میتواند شامل اختلالات گوارشی یا از دست دادن خون که منجر به کم خونی (آنمی) و از دست دادن پروتئین میشود، باشند. در موارد شدید و درماننشده، ابتلای به کرم قلابدار باعث باز ماندن از رشد و اختلالات شناختی در کودکان و جنین مادران باردار میشود. به ندرت این انگل به دلیل آنمی و سوتغذیه باعث مرگ انسانها شده است.
۵. بیماری خراش گربه
این بیماری هنگامی انتشار مییابد که گربهای که به باکتری بارنوتلا هنسله مبتلا باشد، فردی را آنقدر محکم چنگ بزند یا گاز بگیرد که سطح پوست را خراش دهد یا یک زخم باز را لیس بزند. براساس CDC، گربهها میتوانند توسط گاز گرفتن ککها یا ورود مدفوع ککها به داخل زخمهایشان، آلوده به باکتری بارنوتلا هنسله شوند. با چنگزدن و گاز گرفتن نواحی آلوده به ککها در سطح پوستشان، میتوانند مدفوع ککها را به زیر ناخنهایشان یا بین دندانهایشان وارد کنند. معمولا عفونت خفیفی بوسیلهی بیماری خراش گربه ایجاد میشود اما ممکن است باعث تورم گرههای لنفاوی، تب، سردرد و کاهش اشتها شود. تاثیر کامل عفونت بارنوتلایی هنوز در حال بررسی است.
۶. لپستوسپیرا
باکتری لپستوسپیرا در ادرار سگها میتواند یافت شود. افراد مبتلا میتوانند علائم متنوعی را شبیه یک سرماخوردگی (تب، لرز، سردرد، تن درد، استفراغ و اسهال) بروز دهند. پس از بهبودی، میتوانند دوباره مریض شوند که در آن بیماریهای شدید کبدی و کلیوی یا عفونت مغز (بیماری ویل) رخ میدهد. موارد شدید لسپتوسپیرا سبب مرگ هم شده است.
۷. توکسوپلاسما
معمولا وقتی از گربهها بدگویی میکنند که باعث سقط جنین در انسانها میشوند، از این بیماری صحبت میشود. مطابق آنچه که بیشتر مردم میدانند، دست زدن به مدفوع گربهی آلوده به باکتری توکسوپلاسما گوندی، منجر به ابتلای به این بیماری میشود. هرچند که این باکتری به طور طبیعی در جاهای دیگری مثل گوشت نپخته یا سبزیجات نشسته هم دیده میشوند. علائم این بیماری شامل تورم غدد و دردهای عضلانی مشابه آنفولانزا است. زنان باردار باید بسیار مراقب این بیماری باشند زیرا این باکتری میتواند جنین را آلوده کرده و منجر به بروز ناهنجاری یا سقط جنین شود. علت اینکه پزشکان توصیه اکید میکنند که زنان باردار نباید دستشویی گربهها را تمیز کنند هم همین موضوع است.
۸. طاعون
شاید فکر کنید که این بیماری دیگر خطر جدی محسوب نمیشود؛ اما طاعون هنوز هم در برخی نقاط جهان و حتی در حیاط خانهی شما وجود دارد. این بیماری توسط باکتری یرسینیا پستیس که ککها را آلوده و سپس به واسطهی آنها سگها و گربههای خانگی را مبتلا میکند، منتشر میشود. اگر توسط کک آلوده ای گزیده شوید، این باکتری میتواند وارد بدن شما شده و بیماریزایی کند. اگر طاعون درمان نشود، منجر به مرگ میشود.
۹. هاری
هاری بیماری ویروسی شناختهشدهای است که توسط خون یا بزاق (به طور ویژه با گاز گرفتهشدن) حیوان آلوده منتقل میشود. مبتلایان به هاری علائمی مثل تب، سردرد، تهوع و استفراغ را نشان میدهند. این بیماری در صورت عدم رسیدگی و واکسیناسیون تقریبا به طور قطع کشنده است. خوشبختانه به علت واکسیناسیون گستردهی سگها و گربههای خانگی به حالت کنترل درآمده و چندان خطر جدی محسوب نمیشود. اما توجه داشته باشید که گزیده شدن توسط حیوانات بیسرپرست یا وحشی میتواند بسیار خطرناک باشد. حتما واکسیناسیون علیه هاری چه قبل و چه بعد از گزش را جدی بگیرید چون درمان چندانی ندارد. اگر حیوان خانگی شما پروفایل واکسیناسیون کاملی دارد، نیازی به تزریق واکسن پس از گزیدگی نیست. مطلب راجع به گازگرفتن را میتواند در سایت آراز مطالعه کنید.
۱۰. بیماری لایم
این بیماری که در شهر لایم کشف شدهاست، شایعترین بیماری منتقله از کنهها در جهان است. لایم توسط باکتری بورلیا بورگدورفری ایجاد شده و بوسیلهی حیوانات خانگی ناخواسته وارد محیط زندگی ما میشود. سرخی، راشهای وسیع، بیحالی، لرز، تب، درد مفصل و تورم عقدههای لنفاوی از علائم این بیماری اند. اگر بیماری لایم درمان نشود، میتواند منجر به فلجی صورت، تپش قلب و حتی مننژیت شود.
نکات پیشگیری
چون که سگها و گربهها میتوانند ناقلین برخی بیماریها باشند، نباید آنها را رها کنیم. در واقع احتمالا شما بیشتر از دوستان و آشنایان مریضی میگیرید تا از سگ یا گربهی خانگی! با این حال، اهمیت پیشگیری و مراقبت از خود حائز اهمیت است. سه قانون کلی برای پیشگیری از بیماریهای یادشده وجود دارد: ۱. منظم به دامپزشک مراجعه کنید تا سگ یا گربهتان واکسیناسیون و درمانهای لازم را بهخصوص دربرابر کک، کنه و قارچ دریافت کند؛ ۲. روزانه مدفوع حیوان خانگیتان را با دستکش برداشته و در کیسهی پلاستیک و سپس در سطل زباله بیاندازید؛ ۳. دستان خود را مرتبا و به ویژه پیش از صرف غذا و پس از خارج کردن مدفوع سگ یا گربه بشویید.
ترجمه شده از: Ten scary diseases your pet may be exposing you
تصاویر از: medical news today, howstuffworks, CDC, reddit, oudtshoorncourt, top dog tips, nejm, wikipedia & BBC