نقرس یک بیماری اسکتی-عضلهای است که باعث اثر بر عضلات و استخوانهای اطراف مفاصل پرندگان میشود.
علائم نقرس و انواع
دو نوع نقرس در پرندگان وجود دارد که براساس آن پرنده از بیماری در بخش خاصی از بدنش رنج میبرد.
۱. نقرس احشایی: در بافتهای اعضای داخلی بدن رخ میدهد.
۲. نقرس مفصلی: نوع مزمن بیماری است که با رسوب اوریک اسید و اورات در رباطها و تاندونها (زردپیها) ایجاد میشود. نقرس مفصلی بیشتر در پاها و بالها رخ میدهد که باعث ایجاد تورم، قرمزی، گرمی و درد در مفصل میشود.
پرندهی مبتلا به نقرس مفصلی بعلت دردی که دارد، ترجیح میدهد بیشتر روی یک سطح صاف بنشیند تا اینکه بخواهد روی نیاش بایستد. اگر مجبور به راه رفتن شود، به دلیل آزردگی، حین قدم برداشتن سر و صدا میکند. ممکن است افسرده و کمآب (دهیدره) شود و اسهال سبز رنگ داشته باشد. افزون بر این، ممکن است کسل به نظر برسد، پرهایش ژولیده باشد و مخرجش خیس باشد.
پرندگان نر به نقرس مفصلی مستعدترند و سن معمول برای بروز این بیماری، ۴ ماه به بالا است.
علل نقرس
نقرس عمدتا به دلیل آسیب کلیوی (نفروپاتی) رخ میدهد. هنگامی که کلیهها عملکرد طبیعی خود را از دست میدهند؛ دفع مواد زائد با اختلال مواجه شده و منجر به تجمع اوریک اسید و اورات در عضلات و مفاصل میشود. آسیب کلیوی که متعاقبش نقرس حادث میشود، میتواند ناشی از عوامل زیر باشد:
• کلسیم و ویتامین D۳ بالا و مقدار کم فسفر در جیوه
• مقدار زیاد بیکربنات سدیم در غذا
• میزان بالای نمک (بیشتر از ۰،۳ درصد) در جیره
• نبود مقدار کافی آب در دسترس پرنده (دهیدراسیون)
• مصرف آب با مقدار زیاد مواد معدنی مثل کلسیم و سولفات مس (آبهای سخت)
• عفونت ویروسی مثل نفریت پرندگان
• آنتیبیوتیکهایی مثل جنتامایسین، نیتروفروزونها و سولفانامیدها
• مسمومیت با مواد ضدعفونیکننده مثل کروزول و فنول
درمان نقرس پرندگان
درمان عمدتا به علت زمینهساز نقرس بستگی دارد. با این حال، آنچه که مسلم است، آب تمیز و تازه باید همیشه در اختیار پرنده باشد تا کمآبی (دهیدراسیون) رخ ندهد. در مبتلایان به نقرس، دامپزشک معمولا داروهای اسیدی کنندهی ادرار تجویز میکند.
کاهش پروتئین، کلسیم، ویتامین D۳ و نمک در کنار افزایش فسفر و مصرف آب سبک (با املاح کم) از مهمترین اقدامات تغذیهای است که جهت بهبود نقرس میبایست اعمال شود. آنالیز جیره هم باید انجام شود تا اطمینان حاصل کنیم پرنده مقدار مناسبی مواد معدنی، پروتئین و ویتامینها را دریافت میکند. مولتیویتامینهای محتوی ویتامین K هم بعضا جهت کمک به اصلاح عملکرد کبد و کلیه و همچنین کنترل بیماری نقرس توصیه شدهاند.
ترجمه شده است از: avian gout
تصویر از: avianstudios
تهیه شده توسط تیم تولید محتوای کلینیک دامپزشکی آراز