معمولا دلسوزی زیاد و دادن غذاهای بسیار چرب باعث پانکراتیت در سگ‌ها می‌شود. اما در گربه‌ها اینطور نیست و نمیتوان پانکراتیت را رژیم غذایی دیروزشان ارتباط داد. پانکراتیت در سگ‌ها و گربه‌ها مشابه است اما کاملا یکسان نیست. دانستن این تفاوت‌ها برای درمان صحیح این بیماری در گربه‌ها ضروری است.
پانکراس یا لوزالمعده یک عضو کوچک است که بین معده و بخش ابتدایی روده واقع شده. این غده دو عملکرد اصلی دارد: ۱. تولید و ترشح هورمون‌هایی مثل انسولین و ۲. تولید و ترشح آنزیم‌ها گوارشی. بیماری پانکراتیت به معنای التهاب پانکراس است.
علل پانکراتیت در گربه‌ها:
علل بالقوه‌ی التهاب لوزالمعده در گربه‌ها شامل:
۱. وقوع عارضه‌هایی مثل بیماری روده‌ی التهابی یا بیماری‌های کبدی. ترکیب بیماری‌های کبد، روده و پانکراس در گربه‌ها شایع است که آن را تریادیت (Triatidis) یا التهاب سه‌گانه میگویند. در داقع می‌توان حدس زد که اگر گربه‌ای به یکی از التهابات کبد، روده و پانکراس دچار شود؛ به احتمال زیاد به درجاتی از آن دو هم مبتلا گشته‌است.
۲. دیابت شیرین (قندی)
۳. انواع از عفونت‌ها مثل توکسوپلاسموزیس یا دیستمپر گربه‌ها (میتوانید با کلیک بر روی کلینیک دامپزشکی آراز درباره ی دیستمپر گربه ها مطالعه کنید.)
۴. ضربات و ترومای شکمی
۵. مسمومیت با سموم حشره‌کش ارگانوفسفره (مثل پاراتیون یا مالاتیون)
در بسیاری از موارد هیچ علت زمینه‌ای برای ابتلای به پانکراتیت شناخته نمی‌شود.
علائم پانکراتیت در گربه‌ها:
علائم شایع پانکراتیت در سگ‌ها شامل درد شکمی، استفراغ و اسهال است اما در گربه‌ها اینگونه نیست. مطالعات نشان می‌دهند که فقط ۳۵ درصد گربه‌های مبتلا به پانکراتیت استفراغ می‌کنند درحالی که این نسبت برای سگ‌ها نزدیک به ۹۰٪ است. اغلب گربه‌های مبتلای به پانکراتیت علائم مبهم بسیاری مثل کاهش اشتها و بی‌حالی را از خود نشان می‌دهند. آزمایشات روتین مثل فاکتورهای بیوشیمیایی خون، شمارش کل سلول‌های خونی، آزمایش ادرار و مدفوع معمولا چندان تشخیصی نیستند اما برای تفریق بین این بیماری با سایر بیماری‌ها ضروری اند. نتیجه‌ی آزمایش‌های ویژه برای پانکراتیت (FPLI یا SPEC-FPL) همراه شرح حال گربه، معاینات فیزیکی، آزمایشات پاراکلینیکی، رادیوگرافی و یا سونوگرافی محوطه‌ی شکمی همگی در کنار هم می‌توانند به تشخیص پانکراتیت کمک کنند. بعضی از مواقع هم جراحی‌های اکتشافی لازم است.
درمان پانکراتیت در گربه‌ها:
برای پانکراتیت درمان علامتی و حمایتی شامل مایع‌درمانی (سرم‌تراپی)، ضدالتهاب‌ها، داروهای کنترل تهوع و استفراغ، آنتی‌‌بیوتیک‌ها و گاهی انتقال پلاسما می‌شود. اگر یک علت زمینه‌ای هم یافت شد، باید به درستی درمان شود. به علت ارتباط تنگاتنگی میان بیماری‌های التهابی روده و پانکراتیت وجود دارد، دامپزشکان بعضا یک دوره‌ی کوتاه کورتیکواستروئید هم تجویز می‌کنند.
گربه‌هایی که از اشتها رفته‌اند، در خطر زیادی برای ابتلای به لیپیدوز کبدی (کبد چرب) هستند. برخلاف سگ‌ها این حیوانات خانگی زودتر به مداخله‌ی درمانی جهت دریافت مواد مغذی نیاز دارند. این گربه‌ها تا پایدارشدت وضعیت سلامتشان باید بستری شوند و سپس ادامه‌ی درمان را در منزل طی کنند.
پیش‌بینی به بهبود بیماری در گربه‌های مبتلا به پانکراتیت متفاوت است. برخی از آنها بخصوص آن دسته که به بیماری التهابی روده مبتلایند و این عارضه در آنها به خوبی درمان شده، فورا خوب می‌شوند. در عوض، موارد شدید پانکراتیت حاد، می‌تواند حتی کشنده هم باشد یا پانکراتیت مزمن می‌تواند منجر به از دست رفتن بافت پانکراس شود. در این حالت، بیمار نمی‌تواند به قدر کافی انسولین یا آنزیم‌های گوارشی را ترشح کند و متعاقب آن، دیابت شیرین و یا اختلالات گوارشی حادث می‌شود.
پیشگیری از پانکراتیت در گربه‌ها:
به علت اینکه پانکراتیت در گربه‌ها ارتباط چندانی به مقدار چربی موجود در غذایشان ندارد، بیماران به منظور درمان یا پیشگیری، نیازی به مصرف غذاهای کم چرب ندارند و تلاش کنید که آنها را به غذا خوردن بازگردانید. مراجعه مستمر به دامپزشک در پیشگیری از پانکراتیت در گربه‌ها حائز اهمیت است.
ترجمه شده است از: pancreatitis in cats
تصویر از: petmd
تهیه شده توسط تیم تولید محتوای آراز