قرنیه لایه‌ای شفاف و محدب در جلوی چشم است که روی عنبیه و مردمک را میپوشاند. همچنین دریچه‌ای برای ورود نور به داخل چشم و انکسار آن محسوب می‌شود. زخم‌های قرنیه سطحی و عمقی هنگامی رخ می‌دهند که این لایه آسیب ببیند. اگر چشمان سگتان شدیدا آبریزش اشک دارد و یا جمع شده، احتمال وجود زخم بر روی قرنیه وجود دارد.
علائم زخم قرنیه در سگ‌ها
• چشمان قرمز و دردناک
• آبریزش چشم
• جمع کردن چشم
• حساسیت به نور
• مالیدن چشم با پنچه
• بسته‌شدن چشم
• ترشحات از چشم
• تشکیل لایه‌ی کدر روی چشم
علل زخم قرنیه در سگ‌ها
• ضربه (تروما)، خراشیدگی یا سوراخ شدن قرنیه
• بیماری
• کمبود اشک
• عفونت
• عدم توانایی در بستن پلک‌ها
• فلجی عصب صورت (facial)
• جسم خارجی
• سوختگی ناشی از یک ماده‌ی شیمیایی
معمولا جراحات وارده به چشم، عامل زخم قرنیه‌اند که براثر بازی یا درگیرشدن با سگ یا گربه‌ی دیگری ایجاد می‌شوند. با این حال، ممکن است یک جسم خارجی هم زیر پلک رفته باشد. دربعضی نژاد‌ها، مژه‌ها تمایل دارند که به سمت داخل بچرخند و موجب آزردگی چشم و بروز زخم قرنیه شوند.
نژاد‌هایی که پوزه‌ی کوتاه و چشمانی برجسته دارند، ب این عارضه مستعدتر اند. از نژاد‌هایی که براکیوسفال نامیده می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• پاگ
• بوستون تریر
• پیکینیز
• باکسر
• بولداگ
• شیتزو
در این میان، باکسر‌ها نسبتا بیشتر از سایرین موارد شدیدی این بیماری را بروز می‌دهند. اگر دائما دور چشمان سگتان مرطوب است، توصیه می‌شود که به دامپزشک مراجعه کنید. چشمان این سگ‌ها ممکن است از داخل کاسه‌ی چشم بیرون بزند که باید تحت عمل جراحی آن را باز گرداند. برای این سگ‌ها قلاده‌ی سینه‌ای بهتر از گردنی است. اگر پلک‌ها کاملا بسته نمی‌شوند، حتما با دامپزشکتان در این باره صحبت کنید زیرا ممکن است به جراحی اصلاحی نیاز داشته باشد.
تشخیص زخم قرنیه در سگ‌ها
دامپزشک می‌بایست معاینه‌ی کامل چشم را توسط دستگاه افتالموسکوپ به عمل آورد. رنگ‌آمیزی‌های تشخیصی هم معمولا برای زخم‌ها و جراحات چشمی انجام می‌شوند. افزون بر این، ممکن است از چشم نمونه گرفته شود تا پس از کشت، بتوانیم عامل باکتریایی و قارچی را تشخیص دهیم (تا از کونژوکتیویت آن را تفریق دهیم). نمونه‌ی خونی هم ممکن است اخذ گردد تا از وجود هرگونه بیماری ویروسی مطلع شویم.
درمان زخم قرنیه در سگ‌ها
درمان بستگی به علل زمینه‌‌ای دارند. اگر زخم‌ها عمیق یا درحال پیشروی باشند، باید جراحی و بستری شود. دامپزشک هم ممکن است یک گردنبند الیزابت (قیفی‌شکل) بگذارد تا چشمان سگ را از پنجه کشیدن محافظت کند. در برخی موارد نیاز است تا تحرک حیوان هم محدود شود. اما اگر زخم یا تومور سطحی بود، جراحی توصیه نمی‌شود. چنانچه زخم عمیق باشد، دامپزشک ممکن است یک گوش‌پاک‌کن (سواب) پنبه‌ای را روی قرنیه بکشد تا لایه‌‌های سست آن را پاک کند. گاهی برش‌هایی هم روی قرنیه ایجاد می‌کنند تا روند التیام صورت گیرد. هر گونه پارگی قرنیه را باید فورا درمان کرد.
آنتی‌بیوتیک و سایر داروها مثل قطره‌های تحریک‌کننده‌ی تولید هم ممکن است تجویز شوند تا بصورت موضعی داخل چشم مصرف شوند. التهاب و درد را می‌توان با ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی تخفیف داد. در برخی موارد، از لنز‌های چشمی هم برای کاهش آزردگی استفاده می‌شود.
سبک زندگی و مدیریت زخم قرنیه در سگ‌ها
سفارش‌های دامپزشکتان را جدی بگیرید. تحرک سگ می‌بایست در طول دوره‌ی درمان کاهش یابد. اگر زخم سطحی بود، حدود یک هفته ترمیمش طول می‌کشد. اگر جدی‌تر بود، ممکن است نیاز به درمان وسیع‌تر و یا حتی جراحی داشته باشد که حدودا ۲ هفته پس از آن بهبود می‌یابد. اگر سگتان از نژاد‌هاییست که در بالا ذکر شد، مراقب مژه‌هایش باشید.
ترجمه شده است از: Ulcerative keratitis in dogs
تصویر از: University of Illinois
تهیه شده توسط تیم تولید محتوای آراز
